Een miljoen kip in de knip

Eindelijk is het dan zover, het moment waar we al maandenlang reikhalzend naar uitkijken: onze eigen hangmat! Met een ijskoude Beerlao in de hand slaken we een diepe zucht en zakken ontspannen weg in de zachte stof, daarbij genietend van het uitzicht over de rivier de Nam Ou en het karstgebergte. Er klinkt zacht gesnater van eenden die onder de veranda van onze bungalow scharrelen. Verder is het stil. De elektriciteit werkt hier alleen tussen zes en tien uur ‘s avonds. Dat is fijn, want de mensen in Laos houden van luide muziek, liefst vroeg in de morgen. Hier hoor je alleen de hanen kraaien, die ter compensatie helaas al om twee uur ’s nachts beginnen.

We zijn in Muang Ngoi Neua, een dorp in het noorden van Laos dat alleen via het water te bereiken is. Er zijn hier geen auto’s of brommers. Het dorp bestaat uit slechts één straat. Enkele guesthouses hebben het idee opgevat een ontbijtbuffet te beginnen. Dit ziet er reuze grappig uit in het stoffige straatje in de nevelige ochtend. Het is gezellig om iedereen ’s morgens bij het uitgebreide ontbijt te ontmoeten. Daarna maak je een wandeling door de rijstvelden naar de omringende dorpen of neem je een Lao massage.

Maar nog beter is het om vanuit je hangmat te kijken hoe het uitzicht op de rivier en de bergen gedurende de dag verandert. Vroeg in de ochtend zijn de bergen nog gehuld in mist. Deze trekt langzaamaan weg totdat de lucht strakblauw is en de imposante bergen geheel zichtbaar zijn. ’s Avonds laat keert de nevel terug bij het schijnsel van de maan. Dit is wat we ons al die tijd hadden voorgesteld bij Laos: lekker relaxen in een mooie omgeving.

LUANG NAM THA

We begonnen ons verblijf in Laos echter nog heel actief, namelijk met een kajak- en wandeltocht door de jungle rondom Luang Nam Tha. Na ons vertrek uit Chiang Mai waren we de grens overgestoken bij Huay Xai. Daar konden we, voordat we in een minibus naar Luang Nam Tha sprongen, nog snel een miljoen kippen halen. Nee, dit heeft niets te maken met Arthur’s opdracht van de Birmese sjamaan. De Kip is de valuta van Laos. Je bent hier al snel miljonair, want 1.000.000 Kip is niet meer dan 100 Euro. Meer dan een miljoen kun je niet opnemen; dus we moeten hier regelmatig naar de pinautomaat.

In Luang Nam Tha schreven wij ons in voor een driedaagse trekking, in de hoop dat zich meer mensen bij ons zouden voegen om de kosten te drukken. De eerste dag was er nog niet veel respons; dus we besloten een dag te wachten en ondertussen met mountainbikes de omgeving te verkennen. Over hobbelige zandwegen fietsten we door kleine dorpjes naar een waterval en verschillende tempels en stoepa’s.

Na terugkomst van de fietstocht bleek het maximum van tien personen bereikt. De trekking kon dus beginnen. Het bleek een erg leuke groep te zijn met mensen uit Canada, Québec (eigenlijk ook Canada), Australië, Israël en Duitsland, dit alles onder leiding van gids Phon. Na een bezoekje aan de plaatselijke markt om inkopen te doen voor de trip, stopten we in een dorpje op ongeveer een half uur rijden van Luang Nam Tha. Daar zijn we met kajaks de rivier op gegaan.

Ondanks het feit dat we stroomafwaarts gingen, was het best vermoeiend voor onervaren kajakkers als wij. Het water stond laag, waardoor we regelmatig vastliepen op de stenen, en in de stroomversnellingen werden we kleddernat. Helaas vielen de uitzichten vanaf het water wat tegen, omdat er graafwerkzaamheden waren aan de weg naast de rivier. We moesten de boten zelfs een stukje dragen, omdat er teveel keien naar beneden kwamen en het te gevaarlijk was om daar onder door te kajakken.

Onderweg stopten we voor lunch aan de oever van de rivier. Op een vuurtje werd vis bereid en verder was er omelet, pompoen en heel veel sticky rice. Dat zouden we de volgende dagen nog veel eten. Ook de maaltijd die ’s avonds voor ons op een kampvuur werd bereid, was fantastisch. Al het voedsel werd steeds uitgestald op een groot bananenboomblad en we kregen ook stukken blad als bord. En dan fijn met je handen eten. De eerste avond sliepen we in een dorp aan de rivier, lekker knus op matjes naast elkaar onder de klamboe. Dankzij onze eerste slokjes Lao Lao vielen we als een blok in slaap. Lao Lao is de lokale whisky met zo’n 60% alcohol die overal in Laos wordt gestookt en gedronken.

Hoewel we de techniek van het kajakken na afloop van de dag eindelijk een beetje onder de knie hadden, waren we toch blij dat we de volgende dag niet weer de boot in hoefden. De armen en schouders hadden er wel even genoeg van. We reden een stukje met een busje, staken met een kajak de rivier over en klommen een berg op. Hier begon onze tweedaagse jungle trekking. We volgden een nieuw pad dat nog maar enkele groepen voor ons gevolgd hadden. Dat was best pittig, met veel klimmen en dalen over soms glibberige stukken.

Na ongeveer vijf uur ploeteren bereikten we ons jungle kamp. Toen wij arriveerden, legde een groep mannen de laatste hand aan het dak van onze bamboe hut. We sliepen die nacht op bamboeplankjes met daar bovenop een bananenboomblad om de kou wat tegen te houden. Verder hadden we alleen de slaapzak die we mee hadden genomen uit het dorp en een muskietennet. Vreemd genoeg hebben we niet echt goed geslapen, maar het was wel een bijzondere ervaring om zo middenin de jungle te liggen, op een paar uur lopen van de bewoonde wereld.

Na een ontbijt van sticky rice en omelet, aangevuld met krabbetjes en een kikker uit het stroompje bij ons kamp, begonnen we aan onze laatste wandeldag. Het was wederom een heel geklauter tussen veel bamboeplanten en lianen. Aan het einde moesten we de rivier weer oversteken om terug te komen in de bewoonde wereld. Ditmaal gebeurde dat niet per kajak maar te voet, waarbij we elkaars handen moesten vasthouden om niet om te vallen in de stroming. Vanaf de overkant gingen we met de bus terug naar Luang Nam Tha, waar ons als beloning een Lao Lao Mojito wachtte.

In het plaatsje was elke avond een markt waar je heerlijk kon eten. Met name noedelsoep is typisch voor Laos. Je brengt de soep zelf op smaak met limoen, vissaus, chili en verse kruiden. Een ander bekend gerecht uit Laos is Laap, een pittige gehaktsalade, die zowel met kip, varken, rund of vis gemaakt kan worden. Daarnaast worden er grote hoeveelheden sticky rice verorberd. Deze is meestal wit, maar er is ook een bruine variant. Deze wordt vaak verkocht op busstations. De plakrijst is in een bamboestaaf geperst, met een beetje kokos er bovenop. Het ziet er prachtig uit en het is ook nog eens heel praktisch reisvoedsel. Je pelt de bamboe eraf en bijt er dan stukken rijst af.

PHONGSALI

De eerste stop na Luang Nam Tha was Udomxai, waar we voor het eerst sinds lange tijd weer regen hadden. We realiseerden ons dat we voor het laatst regendruppels in Mongolië hadden gezien, zo’n drie maanden geleden. De regen en de donkere lucht maakte Udomxai nog troostelozer dan het al was zonder regen. We waren blij dat we er de volgende dag weer weg konden.

Na een dramatische busreis (zie ons vorige blog over Laos) kwamen we een dag later dan gepland in Phongsali aan. Hoewel dit maar een klein plaatsje is dat niet veel toeristen trekt, zaten alle guesthouses tot onzer verbazing vol. Er bleek een conferentie gaande te zijn; we waren er dus net op het verkeerde moment. Gelukkig lukte het nog om een kamer in een hotel te vinden.

We hadden een dag nodig om bij te komen van de vermoeiende busreis en zijn twee nachten in Phongsali gebleven. Op onze rustdag bezochten we een stoepa met uitzichtpunt bovenop een berg. Onderweg naar boven passeerden we een café waar petanque werd gespeeld. Dit spel wordt veel gespeeld in Laos, een overblijfsel uit de tijd van de Franse overheersing. Verder zijn er in Phongsali veel Chinese invloeden; de grens met China is immers niet ver weg. We hebben er dan ook heel lekker Chinees kunnen eten.

NAM OU

Na een korte busreis naar Hat Sa namen we een boot over de Nam Ou rivier naar Muang Khua. Deze zat propvol. Met 27 mensen zaten we drie aan drie op bankjes achter elkaar. Samen met Duitser Andreas waren wij de enige falangs (buitenlanders). We stopten regelmatig bij dorpjes aan de rivier waar mensen in- en uitstapten. Het was een mooie boottocht. Geleidelijk aan trok de nevel op en werd de groene bergachtige omgeving steeds beter zichtbaar.

De volgende dag stond de kade vol met falangs die allemaal met de boot naar Muang Ngoi Neua of Nong Khiaw wilden. Weer een overvolle boot, maar wel gezellig. Hoe dichter we bij Muang Ngoi Neua kwamen, hoe mooier de omgeving werd. We hoefden nu niet zo vaak te stoppen en konden dus lekker doorvaren. Zo’n vier uur later waren we op de plaats van bestemming. Wat bijzonder is aan reizen over het water, is dat veel mensen je enthousiast begroeten vanaf de oever of vanuit een andere boot. Er wordt veel gezwaaid en gelachen in Laos, en je hoort overal het vrolijke ‘Sabaidee!’

Na vier dagen relaxen in Muang Ngoi Neua was het tijd om het water weer op te gaan. Deze zeven uur durende boottocht over de Nam Ou voerde ons naar Luang Prabang. De boot had zowaar zes grote zachte stoelen. De andere twintig zitplaatsen bevonden zich op twee lange houten planken. Gelukkig hadden we één goede stoel kunnen bemachtigen, waar we om beurten op hebben gezeten.

LUANG PRABANG

Luang Prabang is een romantisch stadje met veel terrasjes en leuke restaurantjes, maar ook wel wat toeristisch. Op de ochtend- en avondmarkt kun je lekker en goedkoop te eten. Er is een straat vol met baguette-stalletjes, waar je zelfs een stokbrood met Nutella of Skippy (pindakaas) kunt kopen. We hebben hier ook een Leffe gedronken. Met frietjes erbij. Niet goedkoop, maar wel lekker.

Naast tempels hebben we het Royal Palace Museum en het omringende park bezocht. Voor de revolutie van 1975 woonde de koning hier. Zijn oude auto’s werden tentoongesteld in een garage. Een beetje kneuterig allemaal. Hierna zijn we de Phu Si opgeklommen, een 100 meter hoge heuvel vanwaar je een goed uitzicht hebt over de groene stad en het omringende berglandschap.

PHONSAVAN

Door naar Phonsavan, een rit van ongeveer acht uur door een bergachtige omgeving met veel haarspeldbochten. We waren hier voor de Plain of Jars, honderden manshoge stenen kruiken op een uitgestrekte vlakte. De kruiken zijn heel indrukwekkend. Het is een mysterie uit welke tijd ze precies stammen en waarvoor ze gebruikt zijn, maar waarschijnlijk om menselijke resten in te begraven. Volgens de lokale mensen zou het echter ook kunnen dat er Lao Lao in bewaard werd.

Maar de regio is eveneens bekend vanwege een meer recente historische gebeurtenis. Tussen 1964 en 1973 zijn er door de Amerikanen twee miljoen ton bommen op Laos gedropt. Dit maakt Laos het hevigst gebombardeerde land ter wereld. Het gebied rondom Phonsavan is een van de zwaarst getroffen provincies. We hebben de informatiecentra van de Mines Advisory Group (MAG) en de UXO Survivors (UXO = Unexploded Ordnance) bezocht. De verhalen die we daar lazen en de documentaires die vertoond werden, maken je wel even stil.

Het erge is dat het in Laos nog steeds vol ligt met bommen die niet ontploft zijn (UXO) en waardoor jaarlijks veel mensen gewond raken of overlijden. Het houdt het land ook arm, omdat boeren hun landbouwgebied niet durven uit te breiden, uit angst om op bommen te stuiten. Sommige mensen proberen geld te verdienen met de verkoop van het metaal van de bommen en met name kinderen, die niet inzien wat de gevaren zijn, worden hiervan de dupe.

Pas in 1994 is met de opruiming van de bommen begonnen. Tijdens onze toer over de Plain of Jars werden we naar drie plekken gebracht die sinds 2004 zijn opengesteld voor toeristen. Hier zijn de bommen verwijderd en kun je dus veilig rondlopen. Met markers op de grond wordt aangegeven waar het veilig is om te lopen. Op de vlakte zie je ook nog grote kraters van de Amerikaanse bommen die hier gevallen zijn tijdens de Tweede Indochinese oorlog, waarin de door de Amerikanen gesteunde regering vocht tegen de Communistische Pathet Lao. Onderweg naar de Plain of Jars zagen we de MAG aan het werk met het opruimen van bommen. Eerder waren we in Muang Ngoi Neua ook al mannen met metaaldetectoren tegengekomen. Een akelig idee, al die onontplofte bommen om je heen, laat staan wanneer je er tussen moet leven.

Bij een avondwandeling door Phonsavan passeerden we een plein waarop groepen mannen een soort roulette met plaatjes van beestjes aan het spelen waren. Er waren dobbelstenen met daarop afbeeldingen van een kikker, een krab, een garnaal, een teek, een haan en een vis. Het spel werd bloedserieus gespeeld met hoge geldinzetten. Echt heel grappig. We hebben er een kort filmpje van gemaakt.

In onze slaapkamer kwamen we ook beestjes tegen. Janneke had oordopjes ingedaan vanwege het vele hanengekraai en schrok zich rot toen Arthur midden in de nacht opsprong, het licht aandeed en de badkamerdeur opengooide. Wat bleek? Er waren muizen door onze kamer aan het scharrelen en ze hadden zich door een tasje met wat eten heen geknaagd. ’s Ochtends bleek dat ze ook van ondergoed houden…

VIENTIANE

Na Phonsavan zijn we naar de hoofdstad van Laos gegaan, Vientiane. Dit was niet echt onze stad. We kwamen ’s avonds laat aan en alle guesthouses bleken vol te zitten. Weer een conferentie, hoorden we later. Na anderhalf uur rondlopen vonden we eindelijk een (betaalbare) kamer. Vientiane is een stad om lekker te gaan eten, maar we sukkelden al een tijdje met buikproblemen, dus dat zat er niet echt in. De eerste twee dagen heeft het veel geregend. Tijdens de regen hebben we het Lao National Museum bezocht. Dat was nogal stoffig en gedateerd, alsof je naar een middelbare schoolproject uit de jaren tachtig keek. Ook was er vrij veel propaganda voor de Communistische Partij.

Op onze laatste dag in Vientiane klaarde het op en hebben we fietsen gehuurd. We hebben het Cope Centre bezocht. Dit is een organisatie die zich inzet voor UXO-slachtoffers door het verschaffen van prothesen en rehabilitatieprogramma’s. De expositie in het centrum was interessant en aangrijpend. Daarnaast zijn we naar Vientiane’s Arc de Triomphe (Patuxai) en de grote gouden stoepa Pha That Luang gegaan. De laatste is het belangrijkste nationale monument van Laos, maar je hebt het snel gezien. Interessanter was Wat Si Saket, de oudste tempel in Vientiane. Zowel de muren van de tempel als de omringende kloostermuren zitten vol met nissen waar heel veel kleine Boeddhabeeldjes in staan. Daarvoor staan grotere Boeddhabeelden in allerlei posities. Bijzonder fotogeniek.

SI PHAN DON

’s Avonds namen we de nachtbus naar Pakse. Tijdens de reis besloten we om de volgende ochtend direct door te reizen naar Si Phan Don (Four Thousand Islands). Het leek allemaal voorspoedig te gaan, totdat bleek dat de chauffeur van onze minibus de afslag naar Don Khong – het eiland waar wij naartoe wilden – had overgeslagen. Hij stopte in Ban Nakasang; van daaruit kun je met de boot naar Don Khon of Don Det, de meer toeristische eilanden in de Mekong-rivier. Uiteindelijk reed de bus eerst door naar de Cambodjaanse grens om daar twee andere mensen af te zetten. Vervolgens keerde hij tot onzer verbazing terug naar Ban Nakasang. Daar moesten we een hele tijd wachten totdat een ander busje ons naar Hat Xai Khun bracht, de opstapplaats voor de boot naar Don Khong.

We waren door de lange reis vanuit Vientiane erg moe, maar voelden ons al snel beter toen we op Don Khong arriveerden. Een oase van rust. We besloten er te blijven tot de einddatum van ons visum. De volgende dag hebben we een rustgevende boottocht van twee uur gemaakt naar het eiland Don Khon. Daar zijn we naar de Tat Somphamit waterval gefietst en stapten we op een andere boot om de Irrawaddy dolfijnen bij de grens met Cambodja te zien. Verder hebben we tijdens ons verblijf op Don Khong heerlijk gegeten (veel vis), gelezen en mijmerend uitgekeken over het rustige water van de Mekong. Het was de perfecte plek om ons op te laden voor het volgende avontuur: Cambodja!