Eiland-kunst en Zen-tempels

Waar waren we gebleven? Oh ja, we hadden jullie een museum-blog beloofd. Laten we dan maar meteen van start gaan. In Kanazawa hebben we het museum voor 21e eeuwse hedendaagse kunst bezocht. Dit ronde gebouw met veel gebogen glasvlakken is van SANAA architecten. Voor een foto en meer informatie over het gebouw: http://www.kanazawa21.jp/data_list.php?g=35&d=1&lng=e . De kunst in en om het museum is van onder meer Olafur Eliasson (een van Arthurs favoriete kunstenaars), Pipilotti Rist (een dromerige film in het toilet), James Turrell (Blue Planet Sky, ofwel een gat in het dak). Interessant was ook het zwembad van Leandro Erlich (voor een foto en meer informatie: http://www.kanazawa21.jp/data_list.php?g=30&d=7&lng=e ). Na dit museum hebben we de trein naar Uno (Neen, we hebben hier geen UNO gespeeld) genomen om de veerboot naar het eiland Naoshima te nemen. ’s Nachts deelden we de slaapzaal met een dikke snurkende Japanner…

NAOSHIMA (1)

De volgende dag verkenden we het eiland waarop meerdere hedendaagse kunstmusea in een natuurlijke omgeving te vinden zijn. Voor meer informatie over de verschillende musea: http://www.benesse-artsite.jp/en/naoshima . Aangezien we bijna nergens foto’s mochten maken, komen in deze blog veel linkjes voor. Geïnteresseerden kunnen door op deze linkjes te klikken beelden zien.

We begonnen bij het Chichu Art Museum. Een bijzonder ondergronds gebouw van de Japanse architect Tadao Ando met voor hem typerende materialen als gewapend beton, staal, glas en hout. Het museumgebouw was al kunst op zich, maar het herbergt ook nog eens kunst van Walter De Maria (‘Time/Timeless/No Time’, ofwel een grote gladde ronde steen waarop door veranderende lichtinval mooie weerspiegelingen ontstaan), James Turrell (een open plafond genaamd ‘Open Sky’ en een oranje ruimte genaamd ‘Open Field’). Er was ook een aparte ruimte die alleen door natuurlijk licht werd verlicht. Deze serene ruimte was speciaal gemaakt voor vijf waterlelie-schilderijen van Claude Monet. Op verschillende plekken in het museum moesten we onze schoenen uitdoen en verruilen voor heuse museumpantoffels. Het museum had ook een kleine tuin die (met een beetje fantasie) lijkt op de tuin van Monet in de Franse plaats Giverny.

De volgende stop was het Lee Ufan Museum, wederom een gebouw van Tadao Ando. Het museum is volledig gewijd aan de in Korea geboren kunstenaar Lee Ufan. In de buitenlucht lagen enkele grote keien op een bedje van grind en binnen hingen zijn schilderijen met dikke strepen steenpigment. Het voelde hier een beetje als een moderne Zen-tempel. Je werd lekker rustig van de combinatie van het strakke gebouw, de serene buitenruimten, de natuurlijke omgeving en de mooie schilderijen.

Daarna door naar het Benesse Art House (inderdaad ook van Tadao Ando). In dit museum zit ook een (duur) hotel; de gasten hiervan mogen ’s avonds en ’s nachts door het museum dwalen. Binnen was een expositie van een Japanse kunstenaar Yasuo Kuniyoshi en buiten was ‘land art’ van Richard Long (ook een favoriete kunstenaar van Arthur) en hingen grote foto’s van alle wereldzeeën. Vlakbij dit museum begon een wandeling langs buitenkunst, waaronder het beeldhouwwerk ‘Frog and Cat’ van Karel Appel, een gele pompoen van Yayoi Kusama (niet te verwarren met de rode pompoen bij de haven) en 88 Boeddha’s gemaakt van slak uit de haven. Niet ver daarvandaan lag een gerkamp om te logeren. Grappig om dit Mongoolse fenomeen te zien, gelegen op een Japans eiland aan de zee.

TESHIMA

De dag erop zijn we per bootje naar Teshima, een ander eiland met kunst, gevaren. We hadden geluk, omdat toevallig net het Setouchi International Art Festival bezig was. Dit is een triënnale en vindt dus maar iedere drie jaar plaats. Voor de liefhebbers twee linkjes betreffende dit festival. De festivalkunst op Naoshima is te vinden op: http://setouchi-artfest.jp/en/artworks/island/island-naoshima en de kunst op Teshima is te vinden op: http://setouchi-artfest.jp/en/artworks/island/island-teshima . Interessante kunstwerken op Teshima waren een dromerige video op een ovaal scherm in een donker schuurtje (van Pipilotti Rist) en een Japans huisje waarin een gesimuleerde storm plaats had, terwijl het buiten heel mooi weer was.

Onze persoonlijke favoriet van de Japanse musea was het Teshima Art Museum van Ryue Nishizawa (een van de mensen van SANAA architecten). Het gebouw lijkt op een ‘waterdruppel die van een berg glijdt’, zie ook: http://www.designboom.com/architecture/ryue-nishizawa-teshima-art-museum. Om in het gebouw te komen moesten we eerst om een heuvel heen lopen. Daarna doe je je schoenen uit en betreed je een enorme ruimte met twee grote openingen in het dak. De vloer is bewerkt met een materiaal dat een lotus-effect creëert, waardoor de grond bezaaid is met allemaal kleine waterdruppels die naar grote waterplassen bewegen. De waterdruppels op de vloer vormen het kunstwerk ‘Matrix’ van Rei Naito.

Na dit museum kregen we een lift van twee Japanse dames in een pick-up. Ze brachten ons naar de andere kant van het eiland. Daar hebben we nog een huis met een toegangstunnel van wrakhout en een spiegelboot bekeken. Voordat we met de boot terug gingen naar Naoshima, hebben we nog een lekker taartje gegeten in een psychedelisch café, jummie.

NAOSHIMA (2)

De laatste dag op Naoshima kregen we wederom een lift aangeboden, ditmaal van een aardige meneer die ons naar Honmura bracht, een havenplaats aan de andere kant van het eiland. Daar hebben we eerst het Tadao Ando Museum bezocht. Inderdaad, we kregen geen genoeg van zijn creaties op dit eiland. Voor onze vrienden die op zoek zijn naar het sublieme is er nog een quote van Ando die we graag met jullie willen delen: ‘When a building cannot be seen, the quality of its space becomes the only matter of importance’.

Het hoofddoel van vandaag was om het Art House Project te bekijken, zes oude huizen getransformeerd tot kunstprojecten. Bijzonder waren de huizen Minamidera (een donkere ruimte waar je blauw licht ziet als je ogen gewend zijn geraakt aan het donker, een samenwerking tussen James Turrell en Tadao Ando), Go’o Shrine (een glazen trap en een donkere ondergrondse gang), Kadoya (het kunstwerk ‘Sea of Time’, enkele digitale klokken in een kamer gelegen vijver) en Haisha (een juttershuis met daarin een kleine versie van het Vrijheidsbeeld). Hierna zijn we per veerboot en trein naar Kyoto afgereisd.

KYOTO

We waren natuurlijk al een paar dagen in Kyoto geweest aan het begin van onze Japan-reis. We waren echter nog niet klaar met deze bijzondere stad en wilden graag nog een keer terugkomen. Daarom hebben we besloten onze laatste dagen in Japan hier te besteden. We begonnen meteen al goed met een bezoek aan Ginkaku-ji, de Zilveren Paviljoen tempel. Het was ooit de bedoeling om deze Zen-tempel met zilver te bekleden, maar dit is nooit gebeurd. In de tuin rondom het tempelcomplex was weer veel water, aangeharkt grind en een afgeplatte kegel van zand (symbolisch voor de zee en de bergen).

Na Ginkaku-ji zijn we via het Filosofenpad naar de volgende Zen-tempel gelopen. We betraden het tempelcomplex van Nanzen-ji door een enorme houten toegangspoort. Daarna zijn we doorgelopen naar de rond 1600 aangelegde Leaping Tiger Garden (de tuin is vernoemd naar stenen die gelijkenis vertonen met springende tijgers). Binnen het tempelcomplex ligt ook een aquaduct en een bijzonder tempeltje (Oku-no-in) verscholen in het bos. De tempeldag hebben we afgesloten met een kort bezoekje aan het herbouwde tempelcomplex Heian-jingu met voor de ingang een reusachtige rode poort.

De volgende dag zijn we stug doorgegaan met het bezoeken van tempels :-). Onze eerste stop was het op een heuvel gelegen tempelcomplex Kiyomizu-dera. Hier vroegen vier studenten of ze ons mochten rondleiden om hun Engels te oefenen. Daar zeiden wij natuurlijk geen nee tegen. Samen met twee van de studenten zijn we een donker gangenstelsel ingegaan. De zwakverlichte ruimte waarin we uitkwamen, staat symbool voor een baarmoeder. In deze ruimte ligt een wenssteen op een draaiplateau; je mag een wens doen als je de steen aanraakt. Er waren sowieso veel geluksdingen binnen dit complex. Zo waren er ook drie waterstralen waaruit je kunt drinken voor geluk in de liefde, geluk in de studie of een lang leven. Wij hebben allebei de laatste straal gekozen onder toeziend oog van de studenten. Met de andere dingen gaat het al goed ;-).

Na de tempel hebben we door de twee oude straatjes Ninen-zaka en Sannen-zaka gelopen. Deze straten bleken vol te zitten met winkels voor toeristen en enkele nep-geisha’s. Na een picknick in het park hebben we nog een Zen-tuin bezocht. Daarna door naar het geisha district Gion, bestaande uit enkele duistere straatjes met kleine besloten barretjes. Gelukkig was er ook nog de mooie straat Shimbashi met dure restaurants langs een rivier. Vanaf deze straat hebben we een lange wandeling door nachtelijk Kyoto gemaakt terug naar ons hostel.

Op onze laatste dag in Kyoto hebben we de Fushimi-Inari Taisha bezocht, dit is een schrijn met duizenden rode poorten (torii) verspreid over een vier kilometer lang pad. Het pad ging eerst de heuvel op en toen weer af. Onderweg zagen we naast de poorten ook veel stenen vossen. Dit omdat de vos wordt gezien als de boodschapper van de rijstoogst. Na de wandeling onder de vele rode poorten zijn we terug naar het hostel gegaan, waar we nog de hele middag konden relaxen. Daarna per trein door naar Kansai International Airport voor de vlucht naar Surabaya (met een transit van vijf uur in Kuala Lumpur). En nu … op naar Indonesië, het laatste en dertiende land van onze reis.

N.B. Er is nog een leuk filmpje genaamd ‘Floating Dutchmen’ uit Denemarken binnengekomen. Bekijk hem nu op: http://blue.waarbenjij.nu/videos/reisverslag/4503215/vaarwel-vietnam (het eerste filmpje).