Trapje op, trapje af in China

Op de dag van ons vertrek uit Mongolië werden we om zes uur ’s ochtends bij het hostel opgehaald voor onze transfer naar het treinstation. Tot onze grote verrassing en vreugde was het Chimdee die ons ophaalde, onze chauffeur tijdens de tour door de Gobi-woestijn. Het was erg leuk om hem nog een keer te zien. Het eerste deel van het treintraject voerde door de buitenwijken van Ulaanbaatar, een vreemde mix van stenen huizen en gers, en daarna door de bekende Mongoolse steppen, met kamelen, geiten, schapen en paarden.

Tijdens dit laatste deel van de Trans-Mongolië Express, waarbij we het geluk hadden de gehele reis met zijn tweeën in een coupé te zitten, staken we spelletjes spelend de grens met China over. Deze overgang verliep verbazingwekkend soepel. Er stak een mannetje zijn hoofd in onze coupé met de mededeling “Passports please”. Direct daarna riep hij enthousiast: “Hey, UNO!” en kwam er een verhaal dat hij dat zelf ook eens gespeeld had, tien jaar geleden. In Erlian (de Chinese grensplaats) stond de trein vier uur stil, omdat het onderstel van de trein daar moet worden gewisseld in verband met een andere spoorbreedte in Mongolië en China. Je mag dan de trein niet uit, maar het vervelendste is dat ook de wc’s al die tijd gesloten blijven. Terwijl je net een halve liter noedelsoep naar binnen hebt gewerkt :-(. Aan aankondigingen doen de treinconducteurs niet; je komt gewoon ineens voor een gesloten deur te staan. Vele potjes UNO later ging de trein weer rijden en konden we eindelijk weer plassen en gaan slapen.

De treinreis door China voerde door een bergachtige omgeving en een heleboel tunnels. Kort nadat we wakker werden, zagen we de eerste stukjes van de Chinese Muur in het landschap verschijnen. De treinreis van Ulaanbaatar naar Beijing bedroeg 1.551 kilometer en duurde circa 30 uur. In totaal hebben we tijdens onze reis 8.658 kilometer per trein afgelegd, ongeveer een vijfde van de omtrek van de wereld :-).

Ons verblijf in China stond in het teken van trappenlopen. Zo hebben we vele trapjes op en af geklommen in onder andere de Verboden Stad, de Tempel van de Hemel, op de Chinese Muur en bij de Boeddha in Leshan.

BEIJING

We hadden ruim vijf dagen de tijd om Beijing te verkennen. Aangezien de Chinezen erom bekend staan dat ze alles eten dat vier poten heeft behalve een tafel, zijn we de eerste avond maar direct naar de avondmarkten gegaan om wat interessante snacks te verorberen. We raden de dierenliefhebbers aan om de rest van deze alinea over te slaan. We liepen eerst langs Wangfujing Snack Street, waar we al de nodige glibberige en krioelende beestjes zagen liggen, maar bij Donghuamen Night Market zijn we uiteindelijk overstag gegaan. We hebben slang, zeepaard en drie schorpioenen - allen op een stokje - gegeten. De slang smaakte een beetje als kip, maar dan wat taaier en de overige beestjes smaakten vooral naar de chili die ze er in grote mate overheen storten. Lekker krokant wel … jummie.

In Beijing zijn we natuurlijk de bekende bezienswaardigheden gaan bewonderen. De meeste hiervan zijn heel gemakkelijk met de metro te bereiken. Arthur was in 1999 nog in de hoofdstad van China geweest, maar in een verzengend hete zomer, dus de koelte van oktober – en de iets minder grote hoeveelheid toeristen – maakten het nu een stuk aangenamer. Na onze eerste krioelende maaltijd in China (die we nog wel moesten aanvullen met wat noedels en rijst, want schorpioen vult toch niet zo goed), zijn we naar het Tiananmen Plein gelopen. Boven de Gate of Heavenly Peace hangt een reusachtige foto van de grote roerganger Mao. In plaats van zwaaiende rode boekjes of protesterende studenten tegenover militaire tanks, waren de kleuren rood en groen nu vertegenwoordigd in het water dat voor Mao’s neus opspatte. Bijzonder om korte tijd na ons bezoek aan het Rode Plein in Rusland nu op het Tiananmen Plein in China te staan.

In de avond maakten we nog een rondje om de Verboden Stad (ook wel Palace Museum genoemd), welke we de volgende dag uitgebreid gingen bezichtigen. Gewapend met maïskolven als lunch en een audioguide gingen we op pad. Het enorme complex is gebouwd tussen 1406 en 1420 en huisvestte twee keizerdynastieën, de Ming en de Qing. In totaal zijn er 800 gebouwen en heel veel trappen. Het gaat vooral om de imposante architectuur, hoewel je zo nu en dan ook bij enkele gebouwen naar binnen kunt kijken. Je mag er meestal niet in; er staan hekjes voor of je moet je neus tegen een glasplaat drukken. De Chinezen stormen daar dan natuurlijk met zijn allen enthousiast op af, terwijl er eigenlijk vrij weinig te zien is. Gelukkig zijn er ook nog wat rustige stukjes, waar je lekker kunt ronddwalen zonder dat je steeds ellebogen in je rug of zij voelt. Er was ook een tentoonstelling over de laatste Keizer Puyi, die al op 3-jarige leeftijd op de troon kwam (je weet wel, uit de film ‘The Last Emperor’). In 1912 werd Puyi afgezet en in 1924 werd hij ook uit het paleis verdreven. Daarmee kwam er een einde aan het keizerrijk China.

Het ellebogenwerk was een terugkerend thema in China, met name op de damestoiletten. Waar westerlingen keurig op onze beurt wachten, negeren de Chinezen alle beleefdheidsnormen. Ze persen zich met geweld door menigtes heen en duwen je doodleuk opzij. “Ik eerst” is het motto in dit land waar iedereen zogenaamd gelijk is. Na één dag in China kon Janneke niets anders doen dan de wegduw-gewoonte overnemen, anders kom je gewoonweg nooit aan de beurt. Overigens zijn de meeste openbare toiletten van het hurkmodel en dan vaak zonder tussenschotje. Gezellig.

Een andere welbekende Chinese gewoonte is het rochelen langs het huigje, het is nog net geen olympische sport. De eerste paar nachten in Beijing deelden we een kamer met een Braziliaanse jongen die Chinees studeerde. Waarschijnlijk hoorde rochel-les tot zijn studieprogramma, want in zijn slaap lag hij druk te oefenen. Gelukkig wel zonder zijn fluim uit te spugen.

Behalve het duwen en het rochelen, is er het fameuze Chinese prullenbakpoepen. Zo zagen we tijdens ons bezoek aan de Verboden Stad hoe een vrouw haar zoontje met blote billen boven een prullenbak hield. Terwijl het toilet vijf meter verderop was. Tja… De kleine kinderen in China dragen overigens geen luiers, maar broekjes met opengewerkte naden, zodat ze rustig kunnen plassen en poepen wanneer en waar ze maar willen.

Hoewel de Chinezen veel eigenaardige gedragingen vertonen, was Arthur’s indruk positiever dan dertien jaar geleden. De mensen waren vriendelijker en behulpzamer. Daarnaast was het erg leuk om ze te zien dansen en spelen op straat. Met name het shuttle-schoppen is heel grappig. Ze proberen dan om in een groepje een grote badminton-shuttle met de voet in de lucht te houden. Dit zagen we ook een keer ’s avonds laat in het busstation. Hele groepen stonden daar te shuttle-schoppen en badmintonnen. Leuk. Dit zouden we ook op Utrecht Centraal moeten invoeren.

Op zondag bezochten we de Tempel van de Hemel, gelegen in een mooi en rustig park. De keizer kwam hier vroeger om te bidden en om rituelen uit te voeren voor goede oogsten en het vergeven van de zonden van zijn volk. Het complex bevat allerlei architectonische bijzonderheden, zoals een echo-muur en een rond altaar met een symmetrie rondom het getal 9; er zijn negen ringen bestaande uit 9, 18, 27 tot en met 81 stenen. Veel Chinezen waren op zondag in het park om te dansen, te tai chi’en, te shuttle-schoppen, te badmintonnen, te zingen, bordspelletjes te spelen of te breien. Een gezellige boel.

’s Middags zijn we nog naar het Olympisch Park gegaan, waar de Spelen in 2008 werden gehouden. Hier staat onder andere het National Stadium, de grootste stalen constructie ter wereld. Het wordt ook wel het vogelnest genoemd, aangezien de gewoven stalen randen lijken op de takjes uit een vogelnest. Het National Aquatics Center, in de volksmond de waterkubus genoemd, ligt er tegenover. Deze blauwe bak bestaat uit enorme plastic waterbubbels en is nu deels een subtropisch zwemparadijs. We zagen de gebouwen zowel bij daglicht als in het donker, toen ze verlicht werden. Mooi om te zien.

Maandag gingen we de Chinese Muur beklimmen. We namen eerst de bus naar Miyun, vanwaar we een taxi hebben geregeld naar Jinshanling. Deze plaats ligt circa 150 kilometer ten noordoosten van Beijing. Normaal gesproken zou je van Jinshanling ongeveer elf kilometer over de muur kunnen lopen naar Simatai. Het laatste stukje voor Simatai was echter gesloten vanwege onderhoudswerkzaamheden. Daarom spraken we met de taxichauffeur af dat hij ons vier uur later op zou halen bij een parkeerplaats ongeveer zeven kilometer van Jinshanling verwijderd.

De originele constructie van de muur is in 200 voor Christus gemaakt door de Chinezen om de Hunnen, Turken en Mongolen (allen nomaden uit het noorden, het huidige Mongolië) op afstand te houden. De muur die er nu nog staat, is een overblijfsel uit de Ming-dynastie en is gebouwd in de 14e eeuw. Vanaf die periode diende de muur met name ter bescherming van handelaren en werd hij gebruikt als een soort snelweg. De muur is niet overal meer in goede staat, wat het beklimmen en afdalen van steile stukken soms lastig maakt, maar de uitzichten en herfstige panorama’s zijn fenomenaal. Bovendien vormde de wandeling een goede voorbereiding op de Himalaya :-).

Je kunt natuurlijk niet naar Beijing zonder Peking-eend te eten (wederom raden we de vegetariërs aan om deze alinea niet verder te lezen), en wat was een beter moment om dat te doen dan na een dag klimmen over de Chinese muur. Met sponsorgeld van de ouders van Arthur konden we er zelfs nog een flesje wijn bij bestellen. We hebben de eend gegeten bij Liqun Roast Duck Restaurant. Het is een heel ritueel. Je bestelt je eend en het menu dat je wilt. Wij kozen voor het traditionele menu. Je krijgt dan eerst verschillende bijgerechten zoals eendenlever, versnipperde eendenvleugeltjes, broccoli en komkommer. Wanneer je eend klaar is, wordt hij even kort gepresenteerd, waarna hij snel weer terug naar de keuken gaat om in stukjes gesneden te worden. We konden ons eendje nog net op de foto zetten voordat de kok weer verdween. “Het is heet!”, riep hij.

Bij de eend horen dunne pannenkoekjes en een sausje. Je neemt een stukje eend, doopt het in de saus en verft er je pannenkoekje mee. Daarna leg je er nog meer stukjes eend bij en wat bosui. Vervolgens vouw je de pannenkoek dicht en eet je hem op. Lekker! De eend heeft een heerlijk knapperig velletje. Na een tijdje brengen ze je de stukken van de eend waar nog bot in zit; deze mag je lekker afkluiven. De eendenkop hebben we maar laten liggen. Onze tafelgenoten – toeristen uit Hong Kong – zeiden dat zelfs het kluiven met stokjes moet gebeuren, maar dat bleek toch wat lastig, ook al zijn we inmiddels zeer bedreven stokjeseters. Janneke heeft recentelijk ook haar stokjesdiploma gehaald, toen ze erin slaagde om twee pinda’s tegelijkertijd op te pakken.

Op het Tiananmen Plein hebben we de lange rij getrotseerd om naar het Mausoleum van Mao te gaan. Het circus rondom deze wassen pop is nog groter dan in Moskou het geval was bij mijnheer Lenin. Voordat je bij de glazen Sneeuwwitje-doos van Mao komt, is er een ruimte waar hysterische Chinezen bloemen neerleggen. Onvoorstelbaar dat mensen deze man nog vereren na de miljoenen doden die hij op zijn geweten heeft. Waar we bij Lenin slechts verbaal werden gestimuleerd om een beetje door te lopen, werden de Chinezen bij Mao hardhandig verder geduwd door bewakers. Gelukkig raakten ze ons niet aan. Je bent er voorbij voordat je het doorhebt. Wel dachten we gezien te hebben dat zijn haar wat beter zat dan op de foto op het plein.

Naast de Olympische gebouwen, hebben we in Beijing nog andere interessante architectuur bekeken. Ten eerste het National Grand Theatre, een soort eivormig titanium ruimteschip omgeven door water. Je gaat via een tunnel onder het water door naar binnen en ziet het water dus boven je hoofd stromen. Verder hebben we de Grote Onderbroek c.q. Gedraaide Donut van Rem Koolhaas gezien, waar de China Central Television Headquarters (CCTV) zijn gevestigd. Daarnaast waren de hutongs, de kleine oude zijstraatjes in Beijing, ook erg interessant om te verkennen.

We hebben ook nog een keer een lokale bus genomen naar het 798 Art District, gevestigd op het voormalige terrein van een elektronica fabriek. Hier zitten nu allerlei galeries die het werk van hedendaagse Chinese kunstenaars exposeren. Een leuke plek om rond te lopen, met een grote variëteit aan kwaliteit.

CHENGDU - LESHAN

Na vijf dagen in Beijing stapten we donderdagochtend in het vliegtuig naar Chengdu, gelegen in de provincie Sichuan, ten oosten van Tibet. We zouden een week in deze regio blijven alvorens verder te vliegen naar Lhasa, de hoofdstad van Tibet. Echter, tijdens ons verblijf in Beijing vernamen we van onze reisorganisatie dat de Chinese regering vanwege een conferentie in Lhasa alle buitenlanders voor 1 november Tibet uit wilde hebben. Daarom werd geprobeerd om ons vertrek naar Tibet te vervroegen. Twee dagen van tevoren hoorden we dat het gelukt was. Joepie!

Wij zaten op dat moment in Leshan. Nadat we met het vliegtuig waren geland in Chengdu, hebben we direct een bus genomen naar deze stad, zo’n 140 kilometer ten zuiden van Chengdu. We hadden gehoopt op een leuk, klein stadje, maar het bleek groter dan verwacht en gehuld in smog. Na drie kilometer lopen met backpack (oef…) vonden we een fijn hotel, waar we een flinke korting kregen op ons verblijf.

Eerst moesten we op zoek naar deodorant. Die is in China ontzettend moeilijk te verkrijgen, maar we vonden het uiteindelijk toch in een grote supermarkt. We keken hier onze ogen uit naar alle dierenonderdelen, levende vissen en honderden bestickerde eitjes. Hierna gingen we hongerig het eerste eettentje binnen dat we tegenkwamen. We vroegen – in keurig Chinees – wat de specialiteit van het huis was. Ze wezen naar een bak met wittige stukjes. Prima, doen we dat. Voor we het wisten, stond er een bord met tientallen kippenvoetjes voor onze neus. Met nageltjes. Oeps… Voor een idee, maar wederom met waarschuwing voor de dierenliefhebbers, kun je een kijkje nemen op de volgende website: http://www.lsjmfz.com/info-164.html . Nou ja, toch maar proberen dan. De pootjes waren enorm pittig en het is moeilijk kluiven van een kippenvoetje, maar het was minder erg dan we aanvankelijk dachten. Ondertussen stonden er zo’n acht mensen om ons tafeltje heen, de medewerkers van het eettentje dan wel hun familieleden. We waren een hele bezienswaardigheid daar en moesten ook nog op de foto (zoals overigens wel vaker gebeurde in China, tot in de supermarkt aan toe). Er werden continu gerechten aangedragen die we mochten proeven en eventueel bestellen, zoals kwarteleitjes en zoetzure varkensribben. Al het eten in de provincie Sichuan is overigens ontzettend pittig; zelfs het ontbijt dat we ’s ochtends in het hotel kregen bestond uit pittige gerechten, zoals groene pepers en pikante tofu.

Ons eigenlijke reisdoel van Leshan was de grote Boeddha die is uitgehouwen in een klif boven de rivier. De dag na aankomst gingen we daarheen. Het is een indrukwekkend beeldhouwwerk en het was heel mooi om de gigantische Boeddha van 71 meter hoog te zien. Wat echter een beetje tegenviel, waren de busladingen Chinezen die daar tegelijkertijd met ons waren. We hebben een uur in de rij moeten staan voor we de afdaling langs de Boeddha konden maken. Het leek wel de Efteling met al die hekjes. Daarna liepen we nog door naar een mooie tempel op het terrein, waar het gelukkig een stuk rustiger was.

’s Middags namen we de bus weer terug naar Chengdu, om aldaar een “very spicy hotpot” te proeven, een andere specialiteit in dit gebied. Het is een soort fonduen in een grote bak kokend water met rode pepers, groene pepers en peperkorrels. Je bestelt verschillende soorten groente, vlees en/of vis en gooit die allemaal tegelijk in de bak, waarna je er steeds wat uitvist om op te peuzelen. We stonden in vuur en vlam.

Onze volgende dag in Chengdu hebben we een bezoek gebracht aan het Giant Panda Breeding Research Base. Dat was echt tof. We hebben zowel rode panda’s als reuzenpanda’s gezien. Met name de laatsten zijn uitermate grappig. Wat een heerlijk luie beesten. Lekker liggen, slapen, bamboe eten of ondersteboven in een boom hangen. We hebben ook nog baby reuzenpanda’s gezien in een couveuse en in een box. Heel schattig. De panda’s komen standaard als een soort premature baby’s ter wereld. Ze zijn onvoorstelbaar klein vergeleken met hun moeders.

Na een rustige namiddag in Chengdu, werden we de volgende ochtend om vijf uur opgehaald om naar het vliegveld te gaan voor onze vlucht naar Tibet. Hierover meer in het volgende blog!